Arab Saudi dùng loạt nghi thức đặc biệt đón TT Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/5 bắt đầu chuyến công du nước ngoài đầu tiên kể từ khi trở lại Nhà Trắng đến ba quốc gia Trung Đông. Tương tự nhiệm kỳ đầu năm 2017, ông Trump tiếp tục chọn Arab Saudi là điểm dừng chân đầu tiên, cho thấy Riyadh giữ vai trò quan trọng trong chiến lược đối ngoại của Mỹ.

Washington cũng là đồng minh lớn của Riyadh. Các nhà bình luận có liên hệ với hoàng gia Arab Saudi mô tả chuyến thăm là sự kiện quan trọng nhất kể từ năm 1945, khi Vua Abdulaziz gặp tổng thống Mỹ Franklin Roosevelt và thiết lập nền tảng cho quan hệ song phương.

“Ông Trump và giới lãnh đạo Arab Saudi đang thiết lập một thỏa thuận chiến lược mới”, nhà phân tích Abdulrahman Al-Rashed bình luận trên nhật báo Asharq al-Awsat. “Một chuyến thăm thực sự đặc biệt”.

Giới chức Arab Saudi đã chuẩn bị kỹ lưỡng cho chuyến thăm của Tổng thống Trump, chào đón ông bằng hàng loạt sự kiện hoành tráng và nghi thức đặc biệt, giúp ông chủ Nhà Trắng có cảm giác “như ở nhà”.

Giới chức Arab Saudi không chờ Tổng thống Trump đến nơi rồi mới gây ấn tượng. Khi Không lực Một còn cách Sân bay Quốc tế Nhà vua Khalid ở Riyadh khoảng nửa giờ bay, Arab Saudi đã triển khai loạt tiêm kích F-15 tiếp cận và hộ tống chuyên cơ Tổng thống Mỹ.

Các phóng viên có mặt trên Không lực Một mô tả 6 tiêm kích F-15 của Arab Saudi bay “ở khoảng cách gần”, mỗi bên ba chiếc. Phó chánh văn phòng Nhà Trắng Dan Scavino đã đăng video quay lại cảnh hộ tống này lên mạng xã hội ngay khi còn trên máy bay.

Không quân Hoàng gia Arab Saudi sở hữu đội bay F-15 lớn thứ hai thế giới, sau Mỹ. Giới quan sát đánh giá động thái mang tính biểu tượng này nhằm nhấn mạnh quan hệ quân sự giữa Washington và Riyadh.

 

 

Thái tử Mohammed bin Salman (MBS), người nắm quyền trên thực tế của Arab Saudi, đích thân đón Tổng thống Trump tại sân bay, động thái ngoại giao hiếm thấy nhằm thể hiện sự tôn trọng dành cho lãnh đạo Mỹ. Khi tổng thống Joe Biden thăm Arab Saudi năm 2022, sau khi chỉ trích Riyadh liên quan vụ nhà báo Jamal Khashoggi bị sát hại, Thái tử MBS không tới sân bay, mà chỉ cử tỉnh trưởng Mecca ra đón.

Ông Trump xuất hiện, giơ nắm tay rồi bước xuống chiếc Không lực Một, bắt tay ông MBS tại chân cầu thang. Tiếng 21 loạt đại bác vang lên, nghi thức chào đón cao nhất dành cho nguyên thủ.

Hai lãnh đạo di chuyển trên thảm tím vào sảnh VIP trong sân bay, bắt đầu cuộc gặp sơ bộ. Phái đoàn Mỹ thưởng thức cà phê Arab truyền thống do các tiếp viên đeo đai súng nghi lễ phục vụ. Arab Saudi đổi từ thảm đỏ sang thảm màu tím giống hoa oải hương từ năm 2021 khi tiếp đón lãnh đạo nước ngoài, cho biết đây là màu sắc được lấy cảm hứng từ di sản thiên nhiên của đất nước.

Đoàn xe của ông Trump được kỵ binh hộ tống đến Cung điện Hoàng gia Arab Saudi, qua những tuyến đường được trang trí cờ hai nước ở thủ đô Riyadh. Tiếng kèn vang lên khi ông Trump bước ra khỏi xe. Đội danh dự Arab Saudi đứng nghiêm trang khi Thái tử MSB cùng Tổng thống Trump tiến vào cung điện.

 

 

Sau lễ chào cờ, ông Trump và Thái tử Mohammed bước vào trong uống cà phê với hàng trăm người tham dự, trong đó có tỷ phú Elon Musk cùng lãnh đạo các doanh nghiệp lớn như Blackstone Group, BlackRock, IBM, Boeing, Amazon, OpenAI, LinkedIn, Nvidia, AMD.

Tổng thống Trump và Thái tử MBS liên tục mỉm cười. Bầu không khí vui vẻ với những cái bắt tay, lời chúc dành cho nhau. Hoàng gia Arab Saudi là những người bạn và đồng minh của ông chủ Nhà Trắng, đối tác làm ăn của gia đình ông. Hơn hết, họ hiểu sở thích cá nhân của ông.

“Tôi thực sự tin rằng chúng ta quý mến nhau rất nhiều”, ông Trump nói khi ngồi cạnh Thái tử MBS trong văn phòng điều hành của Nhà vua.

Ông Trump tỏ ra ấn tượng khi cùng Thái tử MBS tham quan cung điện gần như được dát vàng mọi chỗ. Tổng thống Mỹ cũng trang trí Phòng Bầu dục với hàng loạt món đồ mạ vàng. Ông dự định bố trí phòng khiêu vũ trong Nhà Trắng và đã ra lệnh cải tạo Vườn Hồng, biến khu vực thành nơi ăn uống ngoài trời, như tư dinh Mar-a-Lago ở bang Florida.

Sau bữa trưa ở cung điện, ông Trump phát biểu tại Diễn đàn Đầu tư Mỹ – Arab Saudi, trong khán phòng Riyadh thường dùng để tổ chức những sự kiện quy mô nhất. Tổng thống Trump bước lên sân khấu trong tiếng nhạc God Bless the USA và rời đi khi bài YMCA vang lên, hai ca khúc thường thấy tại các cuộc mít tinh của ông ở Mỹ.

“Thật là một nơi tuyệt vời”, Tổng thống Trump nói, sau lưng ông là màn hình lớn hiển thị cờ hai nước. Ông dành lời tán dương cho Thái tử MBS, mô tả lãnh đạo Arab Saudi tuyệt vời, mạnh mẽ. “Tôi rất quý ông ấy. Đó là lý do chúng tôi cho đi nhiều như vậy”.

Buổi tối, Thái tử MBS nhắm đến đam mê bất động sản của Tổng thống Trump, đưa ông tham quan một dự án lớn ở Diriyah, thị trấn lịch sử ngoại ô Riyadh, nơi khởi nguồn quyền lực của hoàng gia Arab Saudi cách đây 300 năm. Thái tử MBS đang muốn biến nơi này thành điểm thu hút du lịch bằng dự án thương mại và nhà ở trị giá 60 tỷ USD, nối với Riyadh bằng hệ thống giao thông ngầm.

Sau khi cho ông Trump xem sa bàn dự án, Thái tử MBS lái xe điện đưa Tổng thống Mỹ đến nơi tổ chức quốc yến. Ông Trump nghỉ qua đêm tại Ritz-Carlton Riyadh, khách sạn nằm trên diện tích 21 hecta, có cảnh quan được chăm sóc kỹ lưỡng. Đây cũng là nơi ông Trump ở khi thăm Arab Saudi 8 năm trước.

Theo giới chuyên gia, cả Mỹ và Arab Saudi đều có mục tiêu của riêng mình trong chuyến thăm của ông Trump. Nhà Trắng cho biết hai bên đã ký hàng loạt thỏa thuận, trong đó đáng chú ý là Arab Saudi cam kết đầu tư tới 600 tỷ USD vào Mỹ và một “thương vụ quốc phòng lớn nhất lịch sử” 142 tỷ USD cho Riyadh.

“Chúng ta đã có bước tiến để làm quan hệ song phương mật thiết và mạnh mẽ hơn bao giờ hết”, ông Trump nói. “Và mọi thứ sẽ tiếp tục theo hướng này”.

NT (Theo AP, New York Post, Washington Post)