Lo sợ Taliban, nhóm nữ lập trình viên đã rời Afghanistan

Trong cuộc họp báo diễn ra hôm 23/8, Thứ trưởng phụ trách các vấn đề đa phương và nhân quyền của Bộ Ngoại giao Mexico, Martha Delgado cho biết, 5 cô gái thuộc Nhóm Robot nữ Afghanistan đã được di tản trên chuyến bay thương mại do nhiều tổ chức tài trợ.

“Tiếp nối truyền thống đoàn kết và chính sách đối ngoại nữ quyền của chính phủ, chúng tôi đã thực hiện nhiều nỗ lực ngoại giao để mở lối đi an toàn, đưa họ đến Mexico”, Delgado thông tin với báo chí.

Các thành viên của Nhóm Robot nữ Afghanistan đã đến Mexico. Ảnh: CNN.

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mexico, 5 cô gái sẽ nhận được thị thực nhân đạo có hiệu lực trong vòng 180 ngày và tùy chọn tiếp tục gia hạn. “Chúng tôi dành cho các bạn sự chào đón nồng nhiệt nhất đến Mexico”, Delgado nói trong buổi gặp mặt.

Một tổ chức giấu tên, có trụ sở tại Mexico đã cung cấp chỗ ở, thức ăn và dịch vụ sinh hoạt cơ bản miễn phí cho 5 cô gái Afghanistan.

“Chúng tôi rất hạnh phúc khi có mặt ở đây, thật vinh dự vì được chính phủ Mexico vinh danh và bảo vệ mạng sống”, Fatemah Qaderyan, đại diện nhóm cho biết trong cuộc họp báo.

Trước đó, các thành viên khác của nhóm đã được sơ tán đến Qatar.

Sau khi Taliban chiếm quyền kiểm soát tại Afghanistan, nhiều người lo ngại lực lượng này sẽ áp dụng luật lệ Hồi giáo hà khắc, đặc biệt là đối với phụ nữ.

Hôm 15/8, phát biểu trên Canadian Broadcast News, luật sư nhân quyền Kimberley Motley cho biết Nhóm Robot nữ Afghanistan rất hoảng sợ khi bị kẹt lại Herat, thành phố lớn thứ 3 Afghanistan đã lọt vào tay Taliban từ nhiều ngày trước.

“Chúng tôi rất lo ngại về điều sẽ xảy ra với Nhóm Robot nữ Afghanistan, những cô gái muốn trở thành kỹ sư, họ muốn tham gia cộng đồng AI. Họ có ước mơ, khao khát thành công”, Motley nói thêm.

 

Nhóm Robot nữ Afghanistan từng nhận giải thưởng trong cuộc thi tại Mỹ. Ảnh: AFP.

Các thành viên của đội, trong độ tuổi từ 12 – 18, đã vượt qua chiến tranh cùng những khó khăn khác để theo đuổi tình yêu với kỹ thuật và robot, đồng thời mong muốn khơi dậy niềm tự hào dân tộc. Họ đã xuất hiện trên các diễn đàn toàn cầu như biểu tượng của một đất nước Afghanistan tiến bộ hơn.

Doanh nhân công nghệ Roya Mahboob thành lập Nhóm Robot nữ Afghanistan vào năm 2017. Bà cũng là người đứng đầu Quỹ Công dân kỹ thuật số, chuyên tổ chức các lớp học về STEM và robot dành cho trẻ em gái.

Nhóm phát triển từng nhận huy chương bạc vì “thành tích dũng cảm” trong một cuộc thi robot quốc tế năm 2018. Tại thời điểm đó, các đội tham gia đều có khoảng 4 tháng để phát triển sản phẩm, riêng những cô gái Afghanistan bị từ chối cấp thị thực vào Mỹ 2 lần.

Đến khi nhận được sự can thiệp muộn màng của phía chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump, họ chỉ còn 2 tuần để chế tạo và vận chuyển robot đến Washington.

Trong khi đại dịch Covid-19 bùng phát, nhóm chuyển sang phát triển máy trợ thở giá rẻ, tận dụng các bộ phận của xe hơi cũ.