Bùi Phạm Thành
Trời lạnh cắt da, tuyết rơi mịt mù khiến buổi chiều cuối năm tối xầm hẳn lại. Trong bóng tối lạnh lẽo này, một cô bé trông thật tội nghiệp, với đầu trần và chân đất, lầm lũi đi dọc theo con phố. Khi rời nhà, cô bé cũng có mang dép, một đôi dép mòn vẹt của mẹ cô để lại, đôi dép quá lớn so với đôi chân của cô bé. Thế nhưng nó cũng đã tuột mất khi cô bé cố gắng chạy thật nhanh để vượt qua đường rầy xe lửa, khi hai toa tàu đang lao vùn vụt với một vận tốc kinh hoàng trên đường sắt.
Khi cô bé quay lại tìm đôi dép, thì một chiếc đã lạc đâu mất, không thấy; còn chiếc kia thì bị một con chuột cống tinh ma tha chạy, có lẽ đem về tổ để làm cái nôi cho những đứa con của nó. Bởi vậy cô bé tội nghiệp kia phải bước bằng đôi chân trần nhỏ bé, đã ửng đỏ và tím bầm vì lạnh. Cô bé mang một lượng khá nhiều diêm trong túi của chiếc tạp dề, loại áo khoác khi nấu bếp, và cầm trên tay một bó diêm khác nữa. Dường như chẳng có ai thèm để ý đến cô bé, thế cho nên suốt cả ngày, cô bé chẳng bán được một chiếc que diêm nào cả.
Đêm nay là đêm Giao Thừa, thế cho nên mọi gia đình trong khu phố đều chuẩn bị cho bữa ăn cuối năm trong khung cảnh ấm cúng của gia đình. Qua cửa sổ, những ngọn nến sáng lấp lánh và mùi gà tây quay thơm phức của bữa tiệc cuối năm, thì bên ngoài đường, một bé gái đang bước đi run rẩy vì lạnh và đói dưới màn tuyết rơi phủ trắng trên những lọn tóc xoăn, trông thật thảm thương.
Đến một góc phố, ở giữa hai căn nhà, một cao một thấp, cô bé ngồi co ro, cố gắng thu mình lại, đôi chân nhỏ bé đã kẹp sát vào người, nhưng cô bé vẫn thấy càng lúc càng lạnh hơn. Về nhà ư, cô bé không dám, vì chưa bán được một que diêm nào cả. Về nhà mà không có tiền thì chắc chắn cô sẽ bị một trận đòn từ cha cô. Vả lại nhà cô thì cũng rất lạnh, bởi vì cũng chỉ hơn nơi này là phía trên có một cái mái, nhưng gió vẫn lùa qua những lỗ hổng lớn, cho dù đã được vá víu bằng rơm rạ và giẻ rách.
Bây giờ thì đôi bàn tay nhỏ bé của cô gần như tê cóng vì lạnh. Ừ nhỉ, cô bé tự nhủ, một chiếc que diêm có thể cho cô ta một chút hơi ấm cho những ngón tay tê cóng, nếu cô ta dám làm điều ấy. Và cô bé làm thật, lấy ra một que diêm quẹt vào vách tường. “Xoẹt” chiếc que diêm cháy bùng lên, hơi ấm toả ra, với ánh sáng lấp lánh như một ngọn nến, và cô bé hơ tay trên hơi ấm của ngọn lửa nhỏ bé đó. Đối với cô bé, giống như đang được ngồi trước một lò sưởi bằng sắt có chân bằng đồng bóng loáng, với những vật trang trí bằng đồng ở bên trên. Ánh lửa của que diêm không những mang đến cho cô bé hơi ấm, mà còn cả những hình ảnh tuyệt vời. Cô bé duỗi chân ra để sưởi ấm cho chúng, thế nhưng ngọn lửa nhỏ bé của chiếc que diêm đã vụt tắt, chiếc lò sưởi biến mất, trên tay cô bé chỉ còn lại chiếc que diêm đã tàn.
Cô bé quẹt thêm một que diêm nữa, ánh lửa bùng lên sáng rực, và chỗ nào ánh lửa rọi vào tường thì khoảng tường đó trở nên trong suốt, có thể nhìn xuyên qua, và như thế, cô bé có thể nhìn thấy cảnh tượng bên trong căn nhà. Trên bàn ở phòng ăn, một tấm khăn trải bàn trắng như tuyết; bên trên là những đồ dùng bằng sứ lộng lẫy và một con gà tây quay thơm phức được nhồi với táo và mận khô. Và một điều đáng chú ý là con gà tây nhảy khỏi đĩa, đi lắc lư trên sàn nhà với dao và nĩa cắm trên ngực, cho đến khi tiến gần đến cô bé tội nghiệp; thì que diêm vụt tắt, và không còn gì nữa ngoài bức tường dày, lạnh và ẩm ướt. Cô bé lại bật một que diêm khác. Giờ đây cô bé thấy mình đang ngồi dưới cây thông Noel lộng lẫy nhất, to hơn cả cây thông mà cô bé đã nhìn thấy qua cửa kính nhà của một thương gia giàu có.
Hàng ngàn ngọn đèn đang lấp lánh trên những cành cây xanh tươi, những bức tranh có màu sắc rực rỡ, giống như những bức tranh cô bé đã nhìn thấy qua cửa kính của những tiệm buôn, và tất cả đang nhìn xuống cô. Cô bé vươn hai tay về phía chúng, thì que diêm lại tắt. Những ngọn đèn trang trí trên cây thông Noel càng lúc càng bay lên cao, bây giờ, chúng như những vì sao trên trời. Bỗng dưng, có một ngôi sao rơi xuống tạo nên một vệt sáng dài.
Cô bé thảng thốt “Có người vừa mới chết!” Đó là điều mà bà ngoại của cô bé, người duy nhất thương cô nhưng giờ không còn nữa, đã nói với cô rằng mỗi khi có một vì sao rơi là một linh hồn lên tới Thượng đế.
Cô bé lại quẹt một que diêm khác vào tường: ánh sáng lại toả ra, và trong ánh sáng rực rỡ đó là bà cụ già, tươi sáng và rực rỡ, thật dịu dàng, thể hiện một tình thương bao la.
“Bà ngoại!” cô bé kêu. “Bà cho cháu theo với! Cháu biết bà sẽ đi mất khi que diêm tắt; bà sẽ tan biến như cái lò sưởi ấm áp, như con gà tây quay ngon lành, và như cây thông Noel lộng lẫy!” Cô bé vội vã quẹt thật nhanh cả bó diêm vào tường, vì cô ta muốn chắc chắn rằng sẽ giữ được bà ngoại ở gần mình. Và những que diêm ấy đã tỏa ra một thứ ánh sáng rực rỡ đến mức sáng hơn cả ánh sáng của buổi trưa, và chưa bao giờ cô bé thấy bà ngoại đẹp và cao đến thế. Bà cúi xuống cầm tay đứa cháu gái bé nhỏ, rồi cả hai cùng bay lên trong sự tươi sáng và vui sướng dâng cao, rất cao, và ở trên cao đó, không lạnh, không đói, cũng không lo lắng – họ đã về với Thượng đế.
Ở trong góc giữa hai căn nhà, vào một sáng bình minh se lạnh, một cô bé ngồi dựa lưng vào tường, với đôi má ửng hồng và miệng cười – chết cóng vào buổi tối cuối cùng của năm cũ. Cô bé đã chết cứng và ngồi đó với những que diêm của cô, trong đó có một bó đã cháy rụi. “Cô bé muốn sưởi ấm bằng mấy que diêm,” mọi người đều nhận xét như vậy. Và hiển nhiên là không ai có thể bết về những gì đẹp đẽ mà cô bé đã thấy; thậm chí, không ai có thể tưởng tượng về sự huy hoàng mà ở đó, cùng với bà ngoại, cô bé đã bước vào niềm vui trọn vẹn của một năm mới.
Bùi Phạm Thành
Phỏng dịch truyện The Little Match Girl
của Hans Christian Andersen, viết năm 1845
Leave a Reply