Ngay sau khi bà Mạnh Vãn Châu được tự do, Trung Quốc đã cho thả ngay hai công dân Canada bị họ bắt giữ và cầm tù cũng từ tháng 12/2018. Việc bắt giữ này đã bị cáo buộc là “bắt con tin”.

Theo hãng tin Pháp AFP, hình ảnh được các đài truyền hình Canada phát đi hôm qua cho thấy cảnh bà Mạnh Vãn Châu bước lên một chiếc máy bay trực chỉ Thẩm Quyến, miền Nam Trung Quốc.

Bị quản thúc tại gia ở thành phố Vancouver, Canada, từ cuối năm 2018, nhân vật số hai tập đoàn viễn thông khổng lồ Trung Quốc Hoa Vi đã được trả tự do và thoát được nguy cơ bị dẫn độ qua Mỹ, nước muốn đưa bà ra xét xử về tội gian lận tài chính, ngân hàng.

Kết cuộc thuận lợi kể trên có được là nhờ một thỏa thuận đạt được trước đó ít lâu với Tư Pháp Mỹ, mở đường cho Tư Pháp Canada hủy bỏ việc xem xét khả năng dẫn độ bà qua Mỹ.

Từ Canada, thông tín viên RFI Pascale Guéricolas giải thích:

“Bà Mạnh Vãn Châu đã có thể rời ngôi nhà trị giá 10 triệu euro của bà tại Vancouver, nơi bà đã bị quản chế trong hơn hai năm rưỡi.

Trước một tòa án Hoa Kỳ, nhân vật  số 2 của Hoa Vi thừa nhận bà đã nói dối về mối liên hệ của tập đoàn với một công ty kinh doanh ở Iran, vào lúc có cấm vận Mỹ đối với chế độ Teheran. Thỏa thuận đạt được với Tư Pháp Hoa Kỳ cho phép đình chỉ các thủ tục tố tụng của Mỹ nhắm vào bà cho đến tháng 12/2022, hệ quả là hủy bỏ các yêu cầu dẫn độ đối với bà.

Rõ ràng là Hoa Kỳ và Trung Quốc đã đàm phán thỏa thuận này trong nhiều tháng qua, và cuộc dàn xếp đó cho phép bà Mạnh Vãn Châu được trở về nhà ở Trung Quốc. Nhờ người cha là nhà sáng lập Hoa Vi, bà là một nhân vật rất thân cận với chính quyền Trung Quốc.

Vào thời điểm bà Mạnh Vãn Châu được tự do về nước, chưa có thông tin gì về số phận hai người Canada ở Trung Quốc bị cầm tù từ lúc giám đốc tài chính Hoa Vi bị bắt giữ vào tháng 12 năm 2018. Bị buộc tội gián điệp, Michael Spavor phải đối mặt với bản án 11 năm tù, trong khi Michael Kovrig đang chờ phán quyết. Mọi người đều hy vọng rằng hai công dân này cũng sẽ có thể sớm trở về nhà”.

Và quả đúng là như vậy. Rất nhanh sau khi Tư Pháp Canada tuyên bố thả bà Mạnh Vãn Châu, trong một cuộc họp báo tối hôm qua 24/09, thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết hai công dân Canada có liên quan được phóng thích, đã “rời khỏi không phận Trung Quốc” và đang trên đường về nước.