Nhiều quốc gia ban đầu ủng hộ Israel ngay sau các cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7/10, nhưng các cuộc không kích của Israel vào Gaza và một cuộc tấn công trên bộ nhằm tiêu diệt Hamas đã bị chỉ trích rộng rãi, và một số quốc gia dường như đã điều chỉnh lập trường của họ trong cuộc xung đột.

Trọng tâm của cuộc tranh luận quốc tế hiện nay về cuộc xung đột là vấn đề ngừng bắn.

Vào ngày 27/10, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua nghị quyết kêu gọi “thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức, lâu dài và bền vững” giữa lực lượng Israel và các chiến binh Hamas.

Nghị quyết không mang tính ràng buộc do Jordan đưa ra đã được thông qua với 120 phiếu thuận, 14 phiếu chống và 45 phiếu trắng.

Lập trường của Việt Nam về xung đột Israel-Hamas và lợi ích công nghệ, quốc phòng từ quan hệ với Israel

Trung Quốc muốn gì từ cuộc chiến Israel-Hamas

Chuyên gia cảnh báo Israel không có kế hoạch cho Gaza sau khi chiến tranh kết thúc

Kể từ đó, một số quốc gia đã tăng cường chỉ trích Israel và những quốc gia khác đã triệu hồi đại sứ hoặc cắt đứt quan hệ ngoại giao với nước này. Ngay cả Mỹ, quốc gia bỏ phiếu chống lại nghị quyết ngừng bắn, cũng đã có lập trường mềm mỏng hơn, với việc Tổng thống Joe Biden kêu gọi “tạm dừng” giao tranh.

Đây là những gì các quốc gia trên thế giới nói về cuộc chiến Israel-Hamas và cách họ bỏ phiếu tại Liên Hợp Quốc. Cần lưu ý rằng đây là quan điểm của các chính phủ, có thể khác biệt đáng kể với quan điểm phổ biến ở một số quốc gia.

Phương Tây

Nhiều chính phủ Phương Tây đã công khai ủng hộ Israel kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Những tuyên bố ban đầu của Tổng thống Mỹ Joe Biden sau các cuộc tấn công của Hamas đã xác nhận rằng Washington sát cánh cùng Israel và sẽ đảm bảo “Israel có những gì cần thiết để chăm sóc công dân của mình”.

Tuy nhiên, tại một sự kiện vận động tranh cử vào ngày 2/11, Tổng thống Biden đã kêu gọi tạm dừng cuộc xung đột sau khi một kẻ chỉ trích thúc đẩy lệnh ngừng bắn đối đầu với ông.

Ngày hôm sau, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken khởi hành chuyến thăm thứ hai tới Tel Aviv để thúc đẩy lệnh ngừng bắn tạm thời vì lí do nhân đạo và thảo luận về các bước cụ thể nhằm giảm thiểu thiệt hại cho dân thường ở Gaza.

Nhà Trắng sau đó cho biết bất kỳ sự tạm dừng giao tranh nào cũng chỉ là tạm thời và cục bộ. Họ đã bác bỏ lời kêu gọi từ Ả Rập và các quốc gia khác về việc ngừng bắn hoàn toàn trong cuộc chiến.

Thủ tướng Canada và Anh cũng nhấn mạnh sự ủng hộ của họ đối với “quyền tự vệ của Israel” trong những phản ứng ban đầu của họ đối với cuộc xung đột. Tuy nhiên, cả hai quốc gia đều bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Đại hội đồng Liên hợp quốc.

Hàng chục ngàn người biểu tình ủng hộ Palestine đã tuần hành qua trung tâm London trong những tuần gần đây, yêu cầu ngừng bắn trong cuộc chiến Israel-Hamas.

EU lên án “bằng những lời lẽ mạnh mẽ nhất có thể về các cuộc tấn công của Hamas”, nhấn mạnh tình đoàn kết với Israel, nhưng nhiều thành viên khác nhau đã bộc lộ những khác biệt về quan điểm liên quan đến bất kỳ lệnh ngừng bắn nào.

Đức và Ý, những nước ủng hộ quyền tự vệ của Israel, đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc. Những nước khác như Tây Ban Nha và Pháp đã bỏ phiếu ủng hộ.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người ban đầu nói rằng Pháp “cam kết với quyền tự vệ của Israel” đã thay đổi quan điểm của mình một chút, có lẽ là do số dân thường thiệt mạng ngày càng tăng.

“Ở Gaza, phải có sự phân biệt giữa Hamas và dân thường,” Macron đăng trên X, trước đây gọi là Twitter.

“Một thỏa thuận ngừng bắn nhân đạo là cần thiết để bảo vệ những người dễ bị tổn hại nhất và cho phép thực hiện các hành động có mục tiêu tốt hơn chống lại những kẻ khủng bố.”

Trung Đông

Hầu hết các nước Trung Đông đều bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên Hợp Quốc và nhiều nước đã lên án mạnh mẽ hoạt động quân sự của Israel.

Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Bahrain, cả hai đều bình thường hóa quan hệ với Israel thông qua Hiệp định Abraham, ban đầu lên án các cuộc tấn công của Hamas.

Tuy nhiên, tuần trước Bahrain đã rút đại sứ khỏi Israel và đại sứ Israel tại Manama cũng rời vương quốc.

Jordan cũng triệu hồi đại sứ của mình ở Israel và cáo buộc nước này đã tạo ra “thảm họa nhân đạo chưa từng có”.

Ả Rập Saudi, quốc gia đã đàm phán trong nhiều tháng với Israel về một thỏa thuận bình thường hóa tiềm năng nhưng không nằm trong Hiệp định Abraham, đã kêu gọi chấm dứt ngay lập tức bạo lực. Nước này không tố cáo rõ ràng Hamas.

Vào ngày 26/10, các ngoại trưởng của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Jordan, Bahrain, Ả Rập Saudi, Oman, Qatar, Kuwait, Ai Cập và Maroc đã lên án “việc nhắm mục tiêu vào dân thường và vi phạm luật pháp quốc tế ở Gaza”.

Tuyên bố chung của họ cho biết quyền tự vệ không biện minh cho việc vi phạm luật pháp và phớt lờ các quyền của người Palestine.

Tuần trước, Lãnh đạo tối cao Iran, Ayatollah Ali Khamenei đã kêu gọi các nước Hồi giáo cắt đứt quan hệ kinh tế với Israel cũng như cắt giảm xuất khẩu dầu và thực phẩm sang Israel.

Ông Khamenei và Tổng thống Iran, Ebrahim Raisi đều chúc mừng Hamas sau cuộc tấn công vào Israel, ca ngợi các chiến binh vì “sự dũng cảm, dũng cảm, phản kháng và sáng kiến” của họ. Iran đã phủ nhận mọi liên quan đến các cuộc tấn công.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Recep Tayyip Erdogan, người ban đầu cố gắng đưa ra giọng điệu hòa giải trong cuộc chiến, đã cứng rắn hơn sau vụ nổ tại bệnh viện Al-Ahli Arab vào ngày 17/10.

Đã có những cáo buộc trái ngược nhau về nguyên nhân của vụ nổ kinh hoàng, trong đó Bộ Y tế do Hamas điều hành ở Dải Gaza cho biết ít nhất 500 người đã thiệt mạng.

Tại một cuộc biểu tình lớn ủng hộ Palestine ở Istanbul vào ngày 28/10, ông Erdogan cho biết Thổ Nhĩ Kỳ đang chuẩn bị tuyên bố Israel là “tội phạm chiến tranh”.

Không giống như nhiều đồng minh Nato và Liên minh châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ không coi Hamas là một tổ chức khủng bố và tiếp đón các thành viên của tổ chức này. Tổng thống Erdogan gần đây gọi Hamas là “nhóm giải phóng chiến đấu để bảo vệ vùng đất của người Palestine”.

Thổ Nhĩ Kỳ đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên hợp quốc vào ngày 27/10.

Quốc gia Trung Đông duy nhất bỏ phiếu trắng là Iraq.

Không có quốc gia nào ở Trung Đông bỏ phiếu chống lại nghị quyết này, ngoại trừ Israel.

Nga

Nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin đã giữ im lặng trong vài ngày đầu tiên sau cuộc tấn công của Hamas vào Israel và thay vào đó, những bình luận ban đầu của ông nhắm vào Mỹ, cho thấy những gì đã xảy ra chứng tỏ “sự thất bại trong chính sách của Mỹ ở Trung Đông”.

Một tuần sau cuộc xung đột, Putin tuyên bố rằng “Israel đã phải hứng chịu một cuộc tấn công tàn ác chưa từng có của các chiến binh Hamas” nhưng đang đáp trả bằng những phương pháp tàn ác của riêng mình.

Điện Kremlin chưa gửi lời chia buồn tới Israel hay lên án Hamas – thực tế là Nga đã tổ chức một phái đoàn Hamas tại Moscow vào ngày 26/10 để thảo luận về việc thả con tin, bao gồm cả công dân Nga.

Nga cùng với Trung Quốc đã phủ quyết một dự thảo nghị quyết do Mỹ bảo trợ tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, trong khi nghị quyết thứ hai do Nga hậu thuẫn không đảm bảo đủ số phiếu ủng hộ.

Nga đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên Hợp Quốc kêu gọi ngừng bắn nhân đạo vào ngày 27/10.

Châu Á

Gần như toàn bộ châu Á đã bỏ phiếu ủng hộ lệnh ngừng bắn tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.

Trung Quốc, quốc gia đang cố gắng khẳng định mình là nhà môi giới hòa bình ở Trung Đông, đã kêu gọi “các bên liên quan giữ bình tĩnh, kiềm chế và ngay lập tức chấm dứt hành động thù địch để bảo vệ dân thường” trong tuyên bố ban đầu sau các cuộc tấn công của Hamas.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết “lối thoát xung đột nằm ở việc thực hiện giải pháp hai nhà nước và thành lập một nhà nước Palestine độc lập”.

Một tuần sau cuộc xung đột, Ngoại trưởng Trung Quốc, Vương Nghị nói rằng hành động của Israel ở Gaza đã “vượt quá phạm vi tự vệ” và chính phủ Israel phải “chấm dứt trừng phạt tập thể đối với người dân Gaza”.

Ấn Độ là một trong những quốc gia bỏ phiếu trắng đối với nghị quyết của Liên Hợp Quốc, nghị quyết mà phe đối lập chỉ trích là “gây sốc”.

Trong những năm đầu giành độc lập, Ấn Độ có quan hệ chặt chẽ với Palestine và chính sách chính thức là ủng hộ giải pháp hai nhà nước.

Nhưng kể từ khi chính phủ cánh hữu của Thủ tướng Narendra Modi lên nắm quyền, Ấn Độ ngày càng tăng cường quan hệ với Israel.

Trong tuyên bố đầu tiên sau cuộc tấn công của Hamas vào ngày 7/10, ông Modi nói: “Người dân Ấn Độ luôn sát cánh cùng Israel trong thời điểm khó khăn này. Ấn Độ lên án mạnh mẽ và dứt khoát chủ nghĩa khủng bố dưới mọi hình thức và biểu hiện của nó.”

Pakistan, quốc gia không có quan hệ ngoại giao với Israel, ban đầu áp dụng giọng điệu chừng mực, trong đó Tổng thống Arif Alvi kêu gọi “kiềm chế tối đa để ngăn chặn đổ máu và thiệt hại thêm về nhân mạng”.

“Tình hình đòi hỏi phải ngừng bắn ngay lập tức,” ông đăng trên X.

Tuy nhiên, sau vụ đánh bom trại tị nạn Jabalia ở Gaza vào ngày 1/11, lập trường của Pakistan đã trở nên cứng rắn hơn, với việc Bộ Ngoại giao lên án điều mà họ gọi là “cuộc tấn công man rợ của Israel”.

Châu Phi

Liên minh châu Phi, có 55 quốc gia thành viên, đã đưa ra tuyên bố vào ngày 7/10 ủng hộ Palestine.

Tuyên bố nêu rõ: “Việc từ chối các quyền cơ bản của người dân Palestine, đặc biệt là quyền của một quốc gia độc lập và có chủ quyền, là nguyên nhân chính gây ra căng thẳng thường trực giữa Israel và Palestine.”

Thủ tướng Somalia, Hamza Abdi Barre cho biết chính phủ của ông không coi Hamas là một tổ chức khủng bố và sẵn sàng hỗ trợ đầy đủ cho tổ chức này.

Mặc dù Tunisia đã tuyên bố đoàn kết “đầy đủ và vô điều kiện” với người dân Palestine khi bắt đầu cuộc chiến tranh Israel-Hamas nhưng nước này đã bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Liên Hợp Quốc.

Điều này xảy ra bất chấp Tổng thống Tunisia, Kais Saied đã lên án “sự im lặng quốc tế” về “cuộc diệt chủng” mà ông cho rằng do Israel gây ra.

Quốc hội Tunisia hiện đang tranh luận về một dự thảo luật hình sự hóa việc công nhận Israel và thiết lập các mối quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với nước này.

Các quốc gia châu Phi khác bỏ phiếu trắng là Cameroon, Ethiopia, Nam Sudan và Zambia.

Không có quốc gia châu Phi nào bác bỏ nghị quyết được thông qua tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào ngày 27/10.

Mỹ Latinh

Hầu hết các quốc gia ở Mỹ Latinh đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết của Liên Hợp Quốc.

Tuần trước, Bolivia đã trở thành quốc gia đầu tiên ở Mỹ Latinh cắt đứt quan hệ với Israel kể từ khi cuộc tấn công vào Gaza bắt đầu, với việc chính phủ gọi các cuộc tấn công của Israel ở Gaza là “hung hăng và không cân xứng”.

Israel đáp trả bằng cách chỉ trích động thái của Bolivia là “đầu hàng khủng bố”.

Hai quốc gia Mỹ Latinh khác là Colombia và Chile đã triệu hồi đại sứ của họ về cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng gia tăng ở Gaza.

Chile, quốc gia có dân số Palestine lớn nhất bên ngoài thế giới Ả Rập, cho biết họ thực hiện hành động này để phản đối “những vi phạm không thể chấp nhận được đối với luật nhân đạo quốc tế” của Israel.

Colombia đã chỉ trích gay gắt các cuộc tấn công của Israel vào Gaza kể từ khi bắt đầu chiến tranh. Tổng thống Gustavo Petro cho biết: “Chúng tôi không ủng hộ nạn diệt chủng”, đồng thời đe dọa cắt đứt quan hệ ngoại giao với Israel.

Trong khi Tổng thống Brazil, Luiz Inacio Lula da Silva ban đầu lên án các cuộc tấn công của Hamas nhằm vào dân thường ở Israel và kêu gọi thả ngay lập tức tất cả các con tin, thì trong một tuyên bố gần đây, ông chỉ trích mạnh mẽ việc Israel xâm nhập vào Gaza.

Vào ngày 25/10, ông Lula da Silva nói: “Những gì đang xảy ra không phải là một cuộc chiến. Đó là một cuộc diệt chủng đã dẫn đến việc giết chết gần 2.000 trẻ em không liên quan gì đến cuộc chiến này. Họ là nạn nhân của cuộc chiến này.”

Paraguay và Guatemala là những quốc gia duy nhất ở Nam hoặc Trung Mỹ bỏ phiếu chống lại nghị quyết của Liên Hợp Quốc.