Tin tức thế giới ngày Thứ ba 15 tháng 3 năm 2022 – Võ Thái Hà tổng hợp
‘Họ đang dối trá’: Nhà báo Nga phản đối chiến tranh Ukraine ngay trên tivi
Một nhà báo Nga đã cầm tấm biển phản đối chiến tranh mà Nga gây ra tại Ukraine, ngay trong chương trình tin tức buổi tối trên Kênh 1 do nhà nước kiểm soát vào tối thứ Hai 14/3.
Tấm biển, có thể nhìn thấy đằng sau người dẫn chương trình đang nói, có nội dung: “Không có chiến tranh, ngừng chiến tranh, đừng tin vào những lời tuyên truyền, họ đang nói dối bạn.”
Phát thanh viên vẫn tiếp tục đọc to hơn để át tiếng Ovsyannikova, nhưng khán giả có thể nhìn thấy và nghe thấy lời phản đối của cô trong vài giây trước khi kênh chuyển sang một phân đoạn được ghi sẵn.
Người phụ nữ phản chiến là Marina Ovsyannikova, một biên tập viên của kênh.
Tin tức truyền hình Nga được Điện Kremlin kiểm soát chặt chẽ và chỉ phản ánh phiên bản của Nga về các sự kiện ở Ukraine.
Cô Ovsyannikova được cho là đang bị cảnh sát tạm giữ.
Có thể nghe thấy giọng nói của cô trong chương trình khi đó rằng, “Không chiến tranh! Hãy ngừng chiến tranh!” trước khi giám đốc chương trình cắt sớm và thay bằng một bản tin thu sẵn.
Trước đó, cô đã quay một đoạn video và gọi các sự kiện ở Ukraine là một “tội ác” và nói rằng cô cảm thấy xấu hổ khi làm việc cho cái mà cô gọi là tuyên truyền của Điện Kremlin.
“Tôi xấu hổ vì đã cho phép mình nói dối từ màn hình tivi. Thật xấu hổ vì tôi đã cho phép người Nga bị biến thành thây ma”, cô giải thích.
Cô kêu gọi người dân Nga phản đối chiến tranh, nói rằng chỉ có họ mới có thể “ngăn chặn cơn điên loạn”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ca ngợi cô.
‘Tôi biết ơn những người Nga đã không ngừng cố gắng truyền đạt sự thật,” ông nói.
Phản đối Putin
Ovsyannikova cũng đăng một đoạn video được quay trước thông qua nhóm nhân quyền OVD-Info, trong đó cô bày tỏ sự xấu hổ khi làm việc cho Kênh 1.
“Thật đáng tiếc, trong một số năm, tôi đã làm việc trên Kênh 1 và làm công tác tuyên truyền của Điện Kremlin, tôi rất xấu hổ về điều này ngay bây giờ. Thật xấu hổ khi tôi được phép nói dối từ màn hình tivi. Thật xấu hổ vì tôi đã cho phép người Nga bị biến thành thây ma. Chúng tôi đã im lặng vào năm 2014 khi điều này chỉ mới bắt đầu. Chúng tôi đã không ra ngoài để phản đối khi Điện Kremlin đầu độc [thủ lĩnh phe đối lập Alexei] Navalny, “cô nói.
“Chúng tôi chỉ đang âm thầm theo dõi chế độ chống con người này. Và giờ đây, cả thế giới đã quay lưng lại với chúng tôi và 10 thế hệ tiếp theo sẽ không thể rửa sạch nỗi hổ thẹn của cuộc chiến huynh đệ tương tàn này “.
Đeo một chiếc vòng cổ có màu xanh lam và màu vàng của quốc kỳ Ukraine, Ovsyannikova trong đoạn video tuyên bố rằng cha cô là người Ukraine và mẹ cô là người Nga.
Cô nói: “Những gì đang xảy ra ở Ukraine là một tội ác và Nga là kẻ xâm lược. Trách nhiệm của hành động gây hấn này chỉ nằm trên vai của một người: Vladimir Putin.”
Kiểm soát
Tin tức truyền hình Nga từ lâu đã được kiểm soát bởi Điện Kremlin và các quan điểm độc lập là rất hiếm trên tất cả các kênh chính.
Nhưng luật mới được đưa ra kể từ cuộc xâm lược Ukraine đã khiến cho bối cảnh truyền thông trở nên hà khắc hơn. Luật được thông qua vào đầu tháng này quy định sẽ là phi pháp nếu gọi hành động quân sự là một “cuộc xâm lược” hoặc phổ biến tin tức “giả” về sự kiện tại Ukraine.
Truyền thông Nga do nhà nước kiểm soát gọi cuộc chiến là một “hoạt động quân sự đặc biệt” và coi Ukraine là kẻ xâm lược, với một chính phủ được mô tả là phát xít mới.
Một số hãng truyền thông độc lập còn lại đã ngừng phát sóng hoặc xuất bản sau áp lực từ chính quyền, bao gồm cả đài phát thanh Echo of Moscow và TV Rain – một kênh truyền hình trực tuyến.
Tờ báo độc lập Novaya Gazeta đang cố gắng đưa tin về tình hình mà không vi phạm luật kiểm duyệt mới.
Điện Kremlin: Chế tài của phương Tây ảnh hưởng đến thỏa thuận hạt nhân Iran – 15/03/2022 – Reuters
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov.
Hôm 15/3, Điện Kremlin cảnh báo phương Tây rằng lợi ích của Nga như một phần của thỏa thuận hạt nhân Iran sẽ phải được đảm bảo sau khi Hoa Kỳ và các đồng minh áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Moscow vì cuộc xâm lược Ukraine, theo Reuters.
Các cường quốc châu Âu cảnh báo rằng yêu cầu của Nga về việc đảm bảo thương mại với Iran có thể phá hỏng nỗ lực khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran, vốn đã dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Tehran để đổi lấy việc hạn chế chương trình hạt nhân của nước này.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên: “Các biện pháp trừng phạt chống lại Nga ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích của đất nước chúng tôi trong bối cảnh thỏa thuận đó”.
“Vì vậy, các biện pháp trừng phạt phải được tính đến”, ông Peskov nói. “Đây là một khía cạnh mới không thể bỏ qua, cần phải tính đến”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng “hoạt động quân sự đặc biệt” ở Ukraine là điều cần thiết để đảm bảo an ninh của Nga sau khi NATO kết nạp các thành viên ở biên giới của Nga và các nước phương Tây ủng hộ các nhà lãnh đạo thân phương Tây ở Kyiv.
Ukraine nói rằng họ đang đấu tranh cho sự tồn tại của mình. Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu và châu Á đã lên án cuộc xâm lược của Nga trong khi Trung Quốc kêu gọi bình tĩnh.
Hôm 14/3, Iran cho biết Hoa Kỳ cần phải đưa ra quyết định để hoàn tất một thỏa thuận nhằm cứu vãn thỏa thuận hạt nhân năm 2015 của Iran với các cường quốc trên thế giới.
Hôm 15/3, Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian đã gặp Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Moscow.
Ngoại trưởng Lavrov cho biết tương lai của quan hệ Iran-Nga rất tươi sáng khi các cuộc đàm phán về việc khôi phục hiệp định hạt nhân đã diễn ra suôn sẻ.
Triều Tiên lại phóng tên lửa
Trong khi phần còn lại của thế giới mải theo dõi Ukraine, Triều Tiên vẫn tiếp tục với điều họ làm tốt nhất – phóng tên lửa. Nước này gần đây đã thực hiện hai vụ phóng, với lý do kiểm tra thiết bị nhằm tiến tới triển khai “vệ tinh do thám.” Nhưng đây có thể không phải toàn bộ câu chuyện.
Trước đây nước này đã từng phóng vệ tinh, song giới phân tích nói các vệ tinh này không còn hoạt động. Kim Jong Un đã nói cần có vệ tinh mới để thu thập thông tin về “đế quốc Hoa Kỳ và các chư hầu của nó.” Tuy nhiên, Mỹ lại nói hai quả tên lửa vừa được phóng là nhằm thử tên lửa đạn đạo xuyên lục địa. Nếu đúng như vậy, Triều Tiên xem như đã chấm dứt lệnh cấm thử ICBM và hạt nhân mà họ từng tự áp đặt vào năm 2018. Phân tích hình ảnh vệ tinh cho thấy Triều Tiên đang chuẩn bị phô trương sức mạnh trong một cuộc duyệt binh lớn. Mục đích thực sự của vụ phóng rồi sẽ sáng tỏ.
Diễn biến chiến trường Ukraine
Cuộc chiến ở Ukraine, hiện đã bước sang tuần thứ ba, vẫn đang tỏ ra khó nhằn cho người Nga. Quân đội Ukraine chống trả quyết liệt ở các vùng ngoại ô xung quanh thủ đô Kyiv, buộc quân Nga phải ngưng đà tiến trên bộ, tổ chức lại và bổ sung tiếp tế.
Ở phía nam quân Nga có tiến bộ hơn. Họ đã chiếm các thị trấn ở phía bắc Mariupol, một thành phố cảng đang bị bao vây tàn bạo, và có thể đang tiến về Dnipro, một thành phố quan trọng trên bờ sông Dnieper.
Nếu Nga tiếp tục tiến quân từ phía nam và đông bắc, quân Ukraine ở phía đông có thể sẽ bị chia cắt và bị đánh bại. Chiến tranh cũng không còn giới hạn ở nửa phía đông của đất nước nữa. Hôm Chủ nhật khoảng 30 quả tên lửa đã bắn xuống một căn cứ huấn luyện bên ngoài thành phố Lviv ở phía tây đất nước. Vụ nổ thậm chí có thể nhìn thấy được từ cách xa 25 km ở phía bên kia biên giới Ba Lan. Điều này báo trước khả năng xảy ra các vụ tấn công nằm sát lãnh thổ NATO.
El Salvador phát hành trái phiếu bitcoin
Tháng 9 năm ngoái El Salvador trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới tuyên bố chấp nhận bitcoin làm phương tiện thanh toán. Tiếp theo họ sẽ trở thành nước đầu tiên phát hành trái phiếu 10 năm với tổng giá trị 1 tỷ đô la với bitcoin làm tài sản đảm bảo. Tổng thống Nayib Bukele sẽ chi nửa tiền này để mua thêm bitcoin với nửa còn lại để xây “Thành phố Bitcoin,” một khu định cư trên sườn núi lửa, nơi sẽ được quy hoạch khai thác tiền điện tử.
Kế hoạch này khiến cộng đồng tiền điện tử xôn xao, nhưng không phải ai cũng hào hứng. IMF đã chỉ trích việc El Salvador áp dụng bitcoin và dường như đã tạm dừng đàm phán cho khoản vay 1,3 tỷ đô la. Rất ít người Salvador từ bỏ đồng colone, vốn được neo theo đô la, trong khi dự trữ bitcoin của chính phủ đã giảm xuống kể từ năm ngoái. Ông Bukele, một người chuyên che giấu phong cách độc đoán của mình sau các chính sách hào nhoáng, muốn chứng minh là ông không cần các thể chế truyền thống. Ván bài của ông đang không thực sự thành công.
Cải tổ hệ thống tài chính công của Puerto Rico
Sáu năm sau khi Quốc hội Hoa Kỳ khởi động quy trình vỡ nợ cho Puerto Rico, tài chính của hòn đảo đang được phục hồi. Vào tháng 1 một thẩm phán liên bang đã thông qua một chương trình giảm 80% số nợ của chính phủ Puerto Rico. Thỏa thuận sẽ chính thức có hiệu lực từ thứ Ba, qua đó giúp giảm bớt các khoản thanh toán lãi suất của lãnh thổ này. Một kế hoạch tài khóa mới, do hội đồng giám sát của Quốc hội đề ra, đang được tiến hành — bao gồm tăng lương cho nhiều nhân viên trong khu vực công.
Sau một thập niên rưỡi suy giảm dân số và kinh tế đình trệ, trong đó GDP giảm 20%, triển vọng trước mắt của 3,2 triệu dân Puerto Rico đang được cải thiện. Hàng chục tỷ đô la viện trợ từ liên bang sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế của hòn đảo. Nhưng các chính trị gia cần phải tận dụng cơ hội bằng cách thực hiện cải cách và kỷ luật tài chính. Nếu họ không làm vậy, các cuộc biểu tình giận dữ ở San Juan sẽ còn kéo dài.
Chiến tranh thông tin ở Nga
Những nỗ lực nhằm làm suy yếu cuộc chiến tranh thông tin của Nga đang nhanh chóng leo thang. Trong số đó có trang web 1920.in, nơi kêu gọi các tình nguyện viên nhắn tin hoặc gửi email cho những người Nga được họ chọn ngẫu nhiên từ cơ sở dữ liệu gồm 20 triệu số điện thoại di động và gần 140 triệu địa chỉ email. Nó thậm chí có sẵn các thông điệp bằng tiếng Nga để người gửi tự sao chép. Vận hành trang web này là một tổ chức ở Ba Lan mang tên Squad303, và tới nay đã có hàng triệu thông điệp được gửi đi. Song giọng điệu có phần chói tai. Các thông điệp có sẵn bao gồm “Putin đang hủy diệt nước Nga!” và “Đã đến lúc lật đổ nhà độc tài Putin!” Lực lượng an ninh Nga được cho là đã tăng cường kiểm tra tại chỗ điện thoại thông minh, nhằm tìm kiếm dấu hiệu cho thấy công dân có thiện cảm với thế lực bên ngoài.
Một trang web của Lithuania, CallRussia.org, lại có cách tiếp cận khác. Họ kêu gọi những người nói tiếng Nga ở nước ngoài gọi cho danh sách 40 triệu số điện thoại Nga có sẵn. Đáng kinh ngạc là gần một nửa số cuộc gọi được nhấc máy dẫn đến các cuộc trò chuyện, một nhà lãnh đạo của dự án cho biết. Ngoài ra còn có việc sử dụng một cách sáng tạo các ứng dụng hẹn hò như Tinder. Để nhằm thảo luận các sự kiện với người Nga, một số người nước ngoài đã tự thay đổi địa điểm hồ sơ của mình thành Moscow.
XEM THÊM:
15/3/2022
Tại sao đề cập đến dân chủ, nhân quyền là xâm phạm an ninh quốc gia còn cổ vũ việc tạo ra cuộc chiến vì dám… chối bỏ chủng tộc lại là điều bình thường?
Khó mà tính và kể cho hết tên cũng như thảm cảnh của những người nghĩ rằng họ có thể thực thi các quyền căn bản của con người nên chia sẻ thông tin, hình ảnh, đưa ra các nhận định liên quan đến chính trị, kinh tế, xã hội,… tại Việt Nam, rồi bị hệ thống công quyền Việt Nam phạt tiền, thậm chí phạt tù vì đủ loại tội mà có giàu trí tưởng tượng đến mấy, những người sống bên ngoài Việt Nam cũng không thể hình dung được.
Lee Nguyen – 3 lý do bạn nên đọc cuốn sách về Biển Đông của Bill Hayton – Phải hiểu thì mới yêu được. – 15/3/2022
Mỗi lần đến dịp kỷ niệm sự kiện nào đó liên quan đến Biển Đông, những lỗ hổng trong kiến thức của cộng đồng về vấn đề này lại hiện ra mồn một. Cuộc thảm sát Gạc Ma (14/3/1988) là một ví dụ. [1] Chuyện không chỉ là nhà nước kiểm duyệt; chuyện còn là Biển Đông xưa nay không phải chủ đề thu hút nhiều người quan tâm.
Sách về Biển Đông thì không thiếu, nhưng một cuốn sách có thể cung cấp cho bạn những dữ kiện đáng tin cậy hơn là tinh thần dân tộc đơn thuần thì lại không nhiều. Trong bài viết này, tôi muốn giới thiệu cuốn sách “The South China Sea: The Struggle for Power in Asia” (Biển Đông: Cuộc tranh giành quyền lực ở châu Á) xuất bản năm 2014 của tác giả Bill Hayton.
Dưới đây là ba lý do vì sao bạn nên dành thời gian để đọc cuốn sách dày hơn 300 trang này.
Abby Seiff về cái chết từ từ của hồ Tonle sap ở Cambodia
(Abby Seiff on the Slow Death of Cambodia’s Tonle Sap Lake)
Sebastian Strangio – Bình Yên Đông lược dịch
The Diplomat – March 1, 2022
Trong nhiều thế kỷ, Biển Hồ đã nuôi dưỡng người Cambodia và quyến rũ các quan sát viên ngoại quốc – nhưng những ngày của nó có thể được tính bằng số.
Biến Hồ của Cambodia – Tonle Sap – đang lâm nguy. Hồ và cư dân của nó đối mặt với ảnh hưởng hội tụ của thay đổi khí hậu toàn cầu, các đập thủy điện ở thượng lưu, và việc đánh cá trái phép được tiếp tay bởi tham những của chánh phủ. Tất cả đã cùng nhau đe dọa nhịp lũ nuôi dưỡng của hồ, mà trong nhiều thế kỷ đã duy trì nền thủy sản nội địa lớn nhất trên thế giới và cung cấp cho người Cambodia nguồn chất đạm chánh yếu.
Thời sự Việt Nam – Ngày Thứ ba 15 tháng 3 năm 2022
Phỏng vấn Gs. Anne Cheng về cuốn Lịch sử tư tưởng Trung Quốc
– Anne Cheng / Nguyễn Quang Diệu Cập nhật ngày 14.3.2022: Câu đầu của phần giới thiệu sơ lược về cuốn sách (Khung thứ nhì) đã được chỉnh lại theo yêu cầu của tác giả bài phỏng vấn.
Giáo sư Anne Cheng:
Tiếp tục suy ngẫm, trau dồi và truyền bá tri thức một cách trung thực nhất có thể
Nguyễn Quang Diệu (phỏng vấn)
TTCT – “Các lý giải, bình chú đến từ “bên ngoài” thường sáng rõ hơn quan điểm của “những người gác đền”, vốn chỉ nhắc đi nhắc lại những bài học kế thừa từ kinh văn cổ điển” – giáo sư Anne Cheng, tác giả công trình nghiên cứu Histoire de la pensée chinoise (Lịch sử tư tưởng Trung Quốc) (1) nói trong cuộc trò chuyện từ Paris (Pháp), nhân dịp bản dịch tiếng Việt của cuốn sách được xuất bản ở Việt Nam tháng 2-2022.
Trong các quốc gia thuộc khu vực văn hóa Hán ở Đông Á, Việt Nam là nước thứ ba tổ chức dịch và xuất bản. Histoire de la pensée chinoise. So với hai lần trước (bản tiếng Nhật – 2010, bản tiếng Trung – 2018), cảm xúc của bà như thế nào?
Tin tức thế giới ngày Thứ ba 15 tháng 3 năm 2022
Võ Thái Hà tổng hợp
Trung tướng Kellogg: Nga yêu cầu Trung Quốc hỗ trợ quân sự cho cuộc xung đột ở Ukraine
Tom Ozimek
Thứ ba, 15/03/2022
Cả Nga và Trung Quốc đều phủ nhận cáo buộc này
Trung tướng Lục quân Hoa Kỳ đã về hưu Keith Kellogg nói với Fox News rằng Nga đã yêu cầu Trung Quốc hỗ trợ quân sự trong bối cảnh nước này đang thực hiện chiến dịch quân sự ở Ukraine, xác nhận một loạt các bản tin trích nguồn ẩn danh của giới truyền thông liên quan đến vấn đề đó, trong khi các quan chức Trung Quốc và Nga bác bỏ cáo buộc này.
Putin xâm lược Ukraine là lỗi Hoa Kỳ? Ý kiến John Mearsheimer và Stephen Kotkin
15/3/2022
Cuộc xâm lược Ukraine mà Tổng thống Nga Vladimir Putin gây ra đã tạo ra nhiều tranh luận, phân tích trong giới học giả phương Tây.
Trong hai bài trước, BBC đã giới thiệu ý kiến của Francis Fukuyama, Niall Ferguson và hai cố học giả Samuel P. Huntington và Zbigniew Brzezinski.
Từ thập niên 1990, nhiều nhà tư tưởng theo trường phái đối ngoại “thực tiễn” như George Kennan đã phản đối việc mở rộng NATO, hay John Mearsheimer cho rằng sự can thiệp của Mỹ tại Ukraine sẽ làm xung đột dễ xảy ra.
“Vì sao Ukraine là lỗi của phương Tây?” – đó là tiêu đề khiêu khích của bài nói chuyện của giáo sư John Mearsheimer vào năm 2015. Kể từ khi đăng lên YouTube, video đã nhận được 18 triệu lượt xem.
John Mearsheimer nói về ‘lỗi của Mỹ’
Mykhailo Fedorov – Tổng tư lệnh mặt trận không gian ảo của Ukraine
Mỹ Anh
15/3/2022
Sau khi đắc cử tổng thống năm 2019, Volodymyr Zelensky bổ nhiệm một thanh niên non choẹt – Mykhailo Fedorov, khi đó 28 tuổi – làm Bộ trưởng Bộ chuyển đổi kỹ thuật số, với nhiệm vụ phụ trách số hóa các dịch vụ xã hội của Ukraine. Thông qua một ứng dụng chính phủ, mọi người có thể nộp phạt đi quá tốc độ hoặc theo dõi hồ sơ thuế của mình trên mạng. Thế rồi chiến tranh xảy ra. Nhanh như chớp, Mykhailo Fedorov lập ra mặt trận truyền thông đánh Nga trên không gian mạng. Fedorov cũng kêu gọi thành công sự ủng hộ của những ông trùm Thung lũng Silicon hỗ trợ Ukraine.
Cố Vấn Quốc Vụ Viện Trung Quốc: Kết Quả Khả Dĩ Của Chiến Tranh Nga – Ukraine Và Lựa Chọn Của Trung Quốc – Tác giả: Hồ Vĩ | U.S. – China Perception Monitor ngày 5/3/2022
Biên dịch: Lưu Việt Hà
15/3/2022
Chiến tranh Nga – Ukraine là xung đột địa chính trị nghiêm trọng nhất kể từ Chiến tranh thế giới thứ 2 và sẽ gây ra nhiều hậu quả mang tính toàn cầu hơn sự kiện 11/9. Ở thời điểm này, Trung Quốc cần nghiên cứu và đánh giá đúng chiều hướng của chiến tranh và ảnh hưởng của nó tới cục diện thế giới, linh hoạt ứng biến, đưa ra lựa chọn chiến lược phù hợp với lợi ích dài hạn của dân tộc Trung Hoa, phấn đấu vì một môi trường bên ngoài tương đối thuận lợi cho Trung Quốc.
Chính Thống Giáo Nga, thế lực hậu thuẫn cuộc xâm lăng Ukraina của Putin
Trọng Thành /RFI
14/3/2022
Cuộc xâm lăng Ukraina của Nga không chỉ được thúc đẩy bởi các động cơ mang tính an ninh và quân sự. Đối với chính quyền Putin, tôn giáo là một lý do đặc biệt quan trọng để thuyết phục người Nga về tính chính đáng của một « chiến dịch quân sự đặc biệt ». Về phần mình, Giáo hội Chính Thống Giáo Nga công khai hậu thuẫn mạnh mẽ cuộc can thiệp quân sự của điện Kremlin.
Leave a Reply