SCMP dẫn lời ông Carl Thayer, giáo sư danh dự đại học University of New South Wales của Úc và là một chuyên gia về quốc phòng Việt Nam, nói rằng cuộc họp của Ngoại Trưởng Antony Blinken với các giới chức Việt Nam sẽ là “chuẩn bị cơ bản” cho chuyến thăm của Tổng Thống Biden, nhiều phần vào Tháng Năm, trùng với các chuyến công du của nhà lãnh đạo Mỹ tới Hiroshima, Nhật, để dự thượng đỉnh G-7, và tới Sydney, Úc, để dự thượng đỉnh các nước thuộc nhóm Quad (bao gồm Mỹ, Nhật, Úc, và Ấn Độ).”
“Đây là thời điểm chín muồi cho cả hai quốc gia chính thức nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược,” Giáo Sư Thayer được SCMP trích lời nói tiếp.
Hôm Thứ Hai, Bộ Ngoại Giao Mỹ cũng chính thức thông báo ông Blinken sẽ thăm Việt Nam từ ngày 14 đến ngày 16 Tháng Tư trước khi đi Nhật dự hội nghị các ngoại trưởng thuộc nhóm G-7.
Tại Hà Nội, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ sẽ gặp Thủ Tướng Phạm Minh Chính và Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng, người quyền lực nhất Việt Nam hiện nay, theo SCMP dẫn một nguồn tin từ Bộ Ngoại Giao Việt Nam.
Tiến Sĩ Lê Đăng Doanh, cựu cố vấn kinh tế cho năm đời thủ tướng Việt Nam, nói với SCMP rằng nâng cấp quan hệ sẽ “có lợi” và “củng cố vị trí” Việt Nam trong lãnh vực an ninh toàn cầu.
Ông Doanh cho biết thêm chuyến thăm Hoa Kỳ của ông Trọng vào Tháng Bảy cũng đang được cân nhắc.
Luật Sư Nguyễn Tiến Lập, từng là tổng giám đốc công ty tư vấn kinh doanh quốc tế đầu tiên tại Việt Nam, nói với SCMP rằng quan hệ song phương mật thiết sẽ giúp “gia tăng tin tưởng về mặt chính trị” giữa Hà Nội và Washington.
Theo ông Doanh, Việt Nam lâu nay ngần ngại nâng cấp quan hệ với Mỹ là vì không muốn làm Trung Quốc khó chịu. Cả Hà Nội lẫn Washington lâu nay vẫn tố cáo Bắc Kinh bành trướng ở Biển Đông.
“Phía Việt Nam nghĩ rằng, trên thực tế, quan hệ với Mỹ đã ở mức đối tác chiến lược toàn diện,” ông Doanh nói với SCMP.
Ngày 25 Tháng Bảy, 2013, Việt Nam và Hoa Kỳ chính thức thiết lập quan hệ đối tác toàn diện nhân dịp ông Trương Tấn Sang, chủ tịch nước, thăm Hoa Kỳ và được Tổng Thống Barack Obama tiếp đón trong Tòa Bạch Ốc.
Mặc dù là thị trường xuất cảng lớn nhất của Việt Nam, Hoa Kỳ hiện chỉ thuộc hàng thứ ba trong cấp bậc quan hệ đối tác với Việt Nam.
Cao nhất là đối tác chiến lược toàn diện, kế đến là đối tác chiến lược, và cuối cùng là đối tác toàn diện.
Việt Nam hiện là đối tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc, Nga, Ấn Độ, và Nam Hàn, và là đối tác chiến lược với hơn 10 quốc gia khác bao gồm Anh, Pháp, Nhật, và các nước trong khối ASEAN.
Hồi Tháng Tám, 2021, trong chuyến thăm Việt Nam, Phó Tổng Thống Kamala Harris có đề nghị nâng cấp quan hệ với Thủ Tướng Phạm Minh Chính và Chủ Tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc, nhưng cả hai đều “làm lơ” mà chỉ nói muốn tiếp tục “gia tăng” quan hệ song phương.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, quan hệ Mỹ-Việt vẫn tiếp tục gia tăng, nhất là sau khi ông Trọng thăm chính thức Trung Quốc hồi cuối Tháng Mười, 2022.
Trong thời gian qua, có nhiều giới chức Hoa Kỳ thăm Việt Nam, như bà Katherine Tai, đại diện thương mại Mỹ; hai phụ tá bộ trưởng Nông Nghiệp, bà Jennifer Moffitt và bà Alexis Taylor; bà Marisa Largo, phụ tá bộ trưởng Thương Mại; và bà Samantha Power, tổng giám đốc USAID.
Hôm 5 Tháng Tư, một phái đoàn Quốc Hội Mỹ bao gồm năm dân cử thuộc đảng Dân Chủ như Thượng Nghị Sĩ Jeff Merkley (Oregon), Thượng Nghị Sĩ Chris Van Hollen (Maryland), Dân Biểu Pramila Jayapal (Washington), Dân Biểu Lloyd Doggett (Texas), và Dân Biểu Ilhan Omar (Minnesota) cũng thăm Việt Nam.
Hôm 9 Tháng Tư, sau khi gặp thủ tướng, chủ tịch Quốc Hội, và bộ trưởng Quốc Phòng của Việt Nam, phái đoàn đến đặt hoa tại hồ Trúc Bạch, Hà Nội, nơi phi công John McCain bị bắn rớt máy bay hồi năm 1967, để tưởng niệm ông, người sau nay trở thành thượng nghị sĩ và ứng cử viên tổng thống.
Theo tòa tổng lãnh sự Mỹ ở Sài Gòn, ngày hôm sau, phái đoàn chứng kiến lễ ký bản ghi nhớ chính thức hóa quan hệ đối tác mới giữa USAID và Bảo Tàng Chứng Tích Chiến Tranh ở Sài Gòn, để đồng thiết kế và thi công một phòng trưng bày về những nỗ lực chung của hai nước trong công tác khắc phục hậu quả chiến tranh. (Đ.D.) [kn]
Leave a Reply