Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng trong buổi quốc yến trưa ngày 11/9. (HMH)

Chính quyền Biden đang đàm phán với Việt Nam về thỏa thuận chuyển giao vũ khí lớn nhất trong lịch sử.

Một bài viết của hãng tin Reuters đăng ngày 23/9 cho biết như trên. Trong bài viết, tác giả có dẫn nguồn từ hai người (dấu tên) biết rõ về thỏa thuận này – mà theo Reuters có thể khiến Trung Quốc khó chịu và đồng thời sẽ gạt Nga ra ngoài.

Nguồn tin của Reuters cho rằng, một gói vũ khí có thể được thực hiện trong năm tới, gồm một thương vụ bán một phi đội máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ cho Việt Nam vào khi Việt Nam (VN) đang phải đối mặt trong căng thẳng tranh chấp ở Biển Đông với Bắc Kinh.

Vẫn theo Reuters, thỏa thuận này vẫn đang ở giai đoạn đầu và các điều khoản chính xác vẫn chưa bàn bạc xong, và có thể không đạt được sự đồng thuận. Nhưng đó là chủ đề chính của các cuộc đàm phán chính thức giữa Việt-Nam và Mỹ tại Hà Nội, New York và Washington trong tháng qua.

Theo một nguồn tin khác giấu tên của Reuters, Washington đang xem xét cơ cấu các điều khoản tài chính đặc biệt cho các thiết bị đắt tiền có thể giúp Hà Nội đang thiếu tiền mặt thoát khỏi sự phụ thuộc truyền thống vào vũ khí giá rẻ do Nga sản xuất.

Người phát ngôn của Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Việt Nam không trả lời yêu cầu bình luận, Reuters cho biết.

Tuy nhiên, Reuters dẫn phát biểu từ một quan chức Mỹ (dấu tên) nói rằng: “Chúng tôi có mối quan hệ an ninh rất hữu hiệu và đầy hứa hẹn với phía Việt Nam và chúng tôi nhận thấy có chuyển động thú vị từ phía họ trong một số hệ thống của Mỹ, đặc biệt là bất kỳ thứ gì có thể giúp họ theo dõi tốt hơn lĩnh vực hàng hải của mình, có thể là máy bay vận tải và một số nền tảng khác,”.

Quan chức này cũng nhấn mạnh đó một phần trong những gì Mỹ đang thực hiện để cố gắng cung cấp các lựa chọn tài chính tốt hơn cho Việt Nam để cung cấp cho VN những thứ có thể thực sự hữu ích cho họ.

Một thỏa thuận vũ khí lớn giữa Mỹ và Việt Nam có thể khiến Trung Quốc, nước vốn đang cảnh giác với những nỗ lực của phương Tây nhằm kiềm chế Bắc Kinh, khó chịu. Theo Reuters.

Chính quyền Biden cho biết họ đang cố gắng cân bằng cạnh tranh địa chính trị với Trung Quốc, bao gồm cả ở Thái Bình Dương, và quản lý một cách có trách nhiệm mối quan hệ giữa hai siêu cường quốc.

Hôm 10/9, Việt Nam đã nâng cấp quan hệ với Mỹ lên vị thế ngoại giao cao nhất là “đối tác chiến lược toàn diện” cùng với Trung Quốc và Nga, khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đến thăm VN.

Việt Nam chi khoảng 2 tỷ USD mỗi năm để nhập khẩu vũ khí và Washington lạc quan rằng về lâu dài, Chính phủ VN có thể chuyển một phần ngân sách đó sang vũ khí từ Mỹ hoặc các đồng minh và đối tác của Mỹ, đặc biệt là Hàn Quốc và Ấn Độ.

Chi phí vũ khí của Mỹ cũng như việc huấn luyện sử dụng thiết bị là một trở ngại lớn với VN. Và, đó cũng là một trong những lý do khiến VN mua ít hơn 400 triệu USD vũ khí của Mỹ trong thập kỷ qua. Reuters cho biết,

Bài viết trên Reuters cũng phân tích rằng, trong khi đó, cuộc chiến ở Ukraine đã làm phức tạp thêm mối quan hệ lâu đời của Hà Nội với Moscow, khiến việc tiếp cận vật tư và phụ tùng cho vũ khí do Nga sản xuất trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đang tích cực đàm phán với Moscow về một thỏa thuận cung cấp vũ khí mới có thể gây ra các lệnh trừng phạt của Mỹ.(RFA)