Mặt nước vịnh Hạ Long tháng 4/2023 ngập rác thải là các phao xốp

 Ảnh chụp màn hình video nhân vật cung cấp

Hôm 22 tháng 11, Việt Nam được bầu trở thành thành viên của Uỷ ban Di sản Thế giới nhiệm kỳ 2023-2027, trong kỳ họp của các nước thành viên thuộc Công ước Di sản Thế giới, ở thủ đô Paris nước Pháp. 

Uỷ ban Di sản Thế giới được cho là cơ quan quan trọng nhất của UNESCO, có chức năng công nhận di sản văn hoá và di sản thiên nhiên thế giới, theo dõi tiến trình bảo tồn danh hiệu di sản thế giới của những địa danh trên toàn thế giới, và quyết định chính sách cũng như ngân sách của Hội nghị Di sản Thế giới. 

Việt Nam hiện có tổng cộng 22 di sản thế giới, trong đó gồm ba di sản thiên nhiên, 15 di sản văn hoá, và bốn di sản tư liệu. 

Phát biểu tại kỳ họp của nhóm các nước thành viên Công ước Di sản Thế giới, thứ trưởng bộ ngoại giao Hà Kim Ngọc, cho biết việc Việt Nam được bầu vào Uỷ ban Di sản Thế giới là “sự công nhận các đóng góp thiết thực của Việt Nam vào công tác bảo tồn và quảng bá các di sản thế giới ở Việt Nam.” 

Sự kiện này diễn ra trong lúc Vịnh Hạ Long của Việt Nam, một di sản thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận lần đầu tiên từ năm 1994, bị Fodor’s Travel, một tạp chí du lịch của Mỹ, cho vào danh sách No List 2024. 

Đây là danh sách khuyên khách du lịch nên xem xét lại quyết định đến thăm một nơi nào đó trên thế giới. Lý do được đưa ra là vì Vịnh Hạ Long quá đông khách và có quá nhiều rác. 

Trên thực tế thì trong những năm qua, ban quản lý Vịnh Hạ Long và chính quyền thành phố Hạ Long đã ban hành nhiều chính sách để giảm thiểu việc xả rác xuống biển, trả lời phỏng vấn của RFA qua ứng dụng nhắn tin, bà Nghiêm Thị Thanh Huyền, một hướng dẫn viên du lịch nội địa, cho biết: 

“Đi tàu thăm vịnh thì tôi không thấy có rác thải xuống vịnh. Từ năm 2018 Hạ Long cũng có chủ trương không dùng chai nhựa để bảo vệ môi trường. Khách du lịch không được mang nước chai 500ml khi lên tàu và trên tàu cũng không đc bán chai nước nhựa, như kiểu chai Aqua hay Lavie là không được.

Hướng dẫn viên phải có trách nhiệm nhắc khách không được phép mang nước lên tàu. Khách lẻ tự đi không biết quy định này qua cổng soát vé là họ thu nước luôn.”

Thế nhưng, theo nhận định của những người làm việc trong lĩnh vực lữ hành mảng khách quốc tế, phải ngủ đêm trên vịnh mới biết tình trạng rác thải ở Hạ Long ra sao. 

Trao đổi với Đài Á châu Tự do qua ứng dụng nhắn tin, ông Đức, một hướng dẫn viên du lịch quốc tế có nhiều năm kinh nghiệm, cho biết đánh giá của tạp chí dụ lịch Fodor’s Travel là “có cơ sở”:

“Đánh giá trên là có cơ sở đấy, nhiều anh em trong ngành vẫn than mà. Công ty tôi đang làm thì chỉ đi chủ yếu ban ngày nên còn thấy đỡ rác, chứ ngủ đêm trên vịnh thì buổi sáng nhiều rác lắm. Nhìn xấu hổ, không biết giấu mặt đi đâu!”

Trải nghiệm ngủ đêm trên Vịnh Hạ Long là dịch vụ thu hút chủ yếu khách du lịch quốc tế, do vậy, cũng chính những vị khách ngoại quốc này lại phải chứng kiến tình trạng rác thải ở thời điểm nó xảy ra nghiêm trọng nhất, là buổi sáng sớm. 

Ngoài rác, thì việc có quá nhiều tàu khai thác du lịch qua đêm trên vịnh cũng dẫn đến tình trạng dầu máy chảy xuống biển, gây ô nhiễm mặt biển. 

Ngành du lịch ở Hạ Long hoạt động theo mùa, với mùa cao điểm thường diễn ra ở các tháng mùa hè, từ tháng 4 đến tháng 9, còn tháng thấp điểm là các tháng mùa đông.  

Theo chia sẻ từ một doanh nhân hoạt động trong lĩnh vực khách sạn ở Hạ Long, tình trạng rác thải sẽ nghiêm trọng hơn ở các tháng mùa hè khi lượng khách du lịch đổ về đây rất lớn. Còn ở các tháng mùa đông, với lượng khác ít, thì tình trạng rác thải sẽ đỡ hơn. 

Trong thời gian gần đây, Hạ Long cũng thu hút dư luận cả nước với hiện tượng lấn biển để xây dựng các khu du lịch và khu đô thị. Các hoạt động xây dựng ở ngay bờ biển cũng là một trong những tác nhân dẫn đến việc rác thải trôi ra vịnh.  

Trong một bài viết trên mạng báo Vietnam Plus hôm 23/11 dẫn lời Trưởng ban quản lý vịnh Hạ Long cho hay, từ năm 2019 địa phương đã phát động phong trào ‟Vịnh Hạ Long không rác thải nhựa.” 

Ngoài ra, hệ thống xử lý nước thải tại các điểm tham quan cũng dần được nâng cấp sử dụng công nghệ xử lý nước thải ngay tại nguồn bằng công nghệ sinh học Nhật Bản. 

Bên cạnh đó, việc thay thế phao xốp trong các công trình nổi trên vịnh bằng các vật liệu bền vững được đẩy mạnh.

Việc này đã xảy ra hiện tượng hàng ngàn phao xốp qua sử dụng trôi nổi trên vịnh trong hai tháng 3 và 4 của năm 2023 gây bức xúc cho du khách, tuy nhiên sau đó người dân và các cơ quan đã huy động hàng nghìn lượt phương tiện, nhân lực tham gia vớt xử lý và đến nay môi trường được cho là đã trở nên sạch đẹp.