Công nhân đóng gói tôm xuất khẩu ở nhà máy Khanh Sung tại huyện Mỹ Xuên, đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam năm 2017 (minh hoạ)

 AFP

Trung Quốc mới đây đưa một dự thảo nghị định thư đối với thủy sản sống của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này với yêu cầu thuỷ sản sống xuất từ Việt Nam phải có mã số, vùng nuôi và phải được kiểm soát, có khả năng truy xuất nguồn gốc. Truyền thông Nhà nước dẫn thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết Tổng cục Hải quan Trung Quốc đang đề nghị góp ý cho dự thảo này.

Thủy sản sống được định nghĩa là loài động vật thủy sản, rong, tảo có khả năng sinh trưởng, phát triển.

Theo VASEP, hiện Việt Nam có 62 cơ sở được phép xuất khẩu thủy sản sống qua Trung Quốc.

Theo thống kê của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển Thị trường, tính đến hết tháng 3/2024, Việt Nam đã xuất khẩu 1.517 lô hàng thủy sản sống sang Trung Quốc, chưa có lô hàng nào bị cảnh báo về tồn dư hóa chất và kháng sinh.

Hiện Trung Quốc là thị trường xuất khẩu thuỷ sản lớn thứ hai của Việt Nam, sau Nhật Bản.

Các mặt hàng thuỷ sản sống xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Trung Quốc phải nằm trong danh mục được Trung Quốc công nhận, gồm 48 loài thủy sản. Các cơ sở nuôi được cơ quan quản lý nuôi trồng thủy sản hay thú y địa phương kiểm tra, chứng nhận điều kiện an toàn thực phẩm/điều kiện vệ sinh thú y, được cấp mã số/lấy mẫu giám sát bệnh trong quá trình nuôi (đối với tôm sú, tôm thẻ sống).

Riêng với tôm hùm bông, từ ngày 1/2/2021, Trung Quốc quy định loài này nằm trong danh sách nguy cấp nhóm hai. Tháng 5/2023, Trung Quốc sửa Luật Bảo vệ động vật hoang dã, cấm đánh bắt động vật trong danh sách nguy cấp đã ban hành năm 2021.

Quy định mới về nhập khẩu tôm hùm bông của Trung Quốc đã khiến cho việc xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam sang nước láng giềng bị ách tắc từ tháng 5 năm ngoái.

Việt Nam và Trung Quốc hiện vẫn đang đàm phán để sớm ký kết nghị định thư về xuất khẩu thủy sản khai thác tự nhiên.

Trong khi chờ đợi ký nghị định thư, Bộ Công thương Việt Nam hồi cuối tháng 1 cho biết, Trung Quốc sẽ xem xét, tạo cơ chế đặc biệt để các cơ sở đăng ký xuất khẩu tôm hùm sang nước này, đồng thời, bỏ lệnh cấm nhập khẩu gia cầm từ Việt Nam. Hai bên phối hợp làm các thủ tục để dỡ bỏ lệnh cấm.